Sa mirë e bëmë! Takohemi rrallë e për mall; por takohemi. Bëhet fjalë për ata që kanë mbetur në jetë. Siç u bënë njoftimet e shokëve, jo pa vështirësi u takuam më 2 tetor 2016, në Tiranë, tek “partizani i panjohur”. Zgjodhëm orën 11.00, të gjysmës së parë të ditës, jo pa qëllim. Dikush erdhi nga rrethet, të tjerë, edhe pse banojnë në kryeqytet, me zor ngrihen, në mëngjes. Mosha e tretë që po përjetojmë, na ka bërë përtacë. Nuk kemi qënë të tillë e kjo gjë, kur e kujtojmë, na ligështon. Përcaktuam si ditë të takimit, fillimin e muajit tetor 2016, nisur nga fakti se moti, në këto ditë nuk është freskuar shumë, përkundrazi, temperaturat janë më të larta nga praktika disavjeçare. Gjykuam dhe se më vonë do të nisin rreshjet e shiut, të cilat e bëjnë më të vështirë qarkullimin e njerëzve të moshës tonë. Kemi dhe një shkak tjetër, “ të fortë”: Shoku ynë, Fadil Nenaj ( Braho), në ditët që vijnë do të shtegtojë, larg, jashtë shtetit, si vizitor. Lexo të plotë →

Lamtumirë,  o  njeri  i  mirë!

Të  qoftë  i  lehtë  dheu  i  tokës  mëmë!

Të nderuar pjesëmarrës!

Ardhja juaj, në këtë ceremoni mortore është  nderin tuaj dhe e lehtëson dhimbjen që la pas kjo humbje e madhe, e  cila la pas mjaft brengë e lot. Ju shpreh mirënjohje, në emër të veteranëve të aviacionit  dhe Shoqatës së Aviatorëve.

Elmasi u lind në Smokthinë të rrethit të Vlotës, më 18 shkurt të vitit 1928; në një familje tejet atdhetare, me histori luftarake. Akoma i parritur, ai hodhi në krah pushkën partizane e doli malit, për liri. Pas çlirimit të vendit, kreu shkollën ushtarake “ Skënderbej” e më pas studioi në Novosibirsk, për pilot bombardues, së bashku me Qemal Mërtirin; Hektor Lakon; Goxho Kondin; Flamur Mickaj; Haki Jupasin etj. Fluturoinë disa tipa aeroplanësh gjuajtës-bombardues, përfshi dhe Migun – 15 Bis.

Elmasi kreu Akademinë e Aviacionit, në Moskë dhe shërbeu, për gati 20 vite, në detyrën e nderuar të Shefit të Shtabit të Aviacionit . Në vitin 1959, lidhi martesë me fisniken Kano, me të cilën lindën 2 fëmijë, të cilët janë të nderuar, kudo ku punojnë e jetojnë.

Elmas Hasamataj do të kujtohet si njëri nga kontributorët më në zë, për konsolidimin dhe rritjen e aviacionit shqiptar. Ai, në vite, pikoi gjithë diturinë dhe përvojën e fituar, në fushën e organizimit e të drejtimit të aviacionit tonë. Figura e pastër e tij, të bënte me turp. Cilido që punoi e jetoi pranë tij,  do ta kujtojë Elmasin, si një njeri pa vese, të zgjuar e të mënçur, me takt e shumë miqësor; i qeshur,  hokatar, të sinqertë e të shkuar, me të gjithë, parimor e i përkushtuar në detyrë, i gatshëm për të ndihmuartë tjerët; mik i të gjithëve dhe familjar i përkryer.

Për të nderuar kujtimin e tij, ju ftoj të mbajmë një minutë heshtje!

Ipaharruar qoftë kujtimi i tij; të rrojnë e ta kujtojnë ata që la ëas!

Në Tiranë, më 26 tetor 2016-10-30

Shkroi e lexoi Niazi Nelaj

Shënim: Kjo fjalë u mbajt në ceremoninë funebre për të përcjellë, në banesën e fundit, pilotin në pension Elmas Hadër Hasamataj (N N).

Njeriu që lë pas një mal me krijime , si Rizai e fut veten tek të pavdekshmit!

Jetojmë në kohë të çuditshme.Interesant mbetet vlerësimi për njerëzit. Peshoret janë të ndryshme. Saktësia varet shumë nga ai që mban në dorë peshoren. Më e sakta është peshorja e historisë. Historia nuk të fal. Peshorja e historisë, i jep gjithëkujt atë që meriton. Koha bën të sajën. Ajo harron ata që duhen harruar e ngre lart, ata që janë ngjitur vetë e qëndrojnë në lartësinë e saj. Harrimi është i trishtë e i pamëshirshëm. Ai mbulon të pandierët me pluhurin e tij ose i mbështjell ata me tisin e mjegullimit. Me Riza Xhevdet Lahin, ndodh tjetërsoj.

Sa më tepër largohemi nga ajo ndarje e beftë dhe e papritur, aq më lart ngrihet figura e tij e ndritur. Rizai ynë do të kujtohet përherë, siç ishte: I afërt, i dashur, i kudondodhur e plot vlerë.  Të paharruar e bëjnë krijimet e shumta që na ka lënë. E kam të vështirë të përzgjedh çfarë të kujtoj e çfarë të harroj nga ai njeri i madh. Riza Lahi ishte i talentuar e mendjen e kish mjaft pjellore. Gjithpërfshirja dhe toleranca e tij ishin, emocionuese.

Dua tju përcjell dy fjalë zemre, si mik i tij, jo për shkrimet e panumërt të tij, botërisht të njohur, por për anën njerëzore të rij, për humanizmin e tij mbresëlënës. Nuk e largoj dot nga mendja atë burrë, i cili u burrërua e u bë ai që ishte, në sytë tanë. Hera-herës, Xakja më shfaqet në gjumë, por shpejt zhgënjehem e vazhdoj ta kërkoj, mëkot. Miku im i mirë, më shfaqet, ashtu, i qeshur e i gëzuar, me ata sy që rrezatonin veç, mirësi e dashamirësi shëmbullore, vital e i papërtuar, gojëmjaltë e fjalë mënçur, me horizont të gjerë e komunikim perfekt.

Xakja ishte njeri i rrogozit e jo i kapardisjeve boshe. Ai nuk e kish për gjë të ulej, shesh-besh, me këdo e të kuvendonte shtruar, si i barabartë, pavarësdisht nga niveli dhe pozita, ngjyra dhe pozita shoqërore, e ndryshme. Fjala e tij e ëmbël ishte si melhem e ngjiste kudo. Riza Lahi ishte mjeshtër i fjalës së lirë dhe, pavarësisht se kish arritur në nivele të lakmuar, të cilët nuk i arrijmë dot, kur bisedonte me njerëzit u përshtastej atyre, për bukuri.

Na iku, aq papritur, Xakja ynë, si në një aksident automobilistik e na la pas  mjaft dhimbje e trishtim. Afërdita, Ledia, Nëna burrneshë, vëllezërit dhe gjithë pinjollët e familjes së tij, po na japin një shëmbull të rrallë  përballimi, siç u ka hije, të kësaj humbje të madhe. Shpreh besimin se Riza Lahi do të jetë përherë midis nesh, nëpërmjet trashëgimisë të shkruar. Kështu ngjan me të mëdhejtë. Ata, për atë që lënë pas, e kanë radhitur veten me të përjetshmit; prandaj u festohet vetëm dita kur kanë lerë.

Më vjen mirë për faktin që Këshilli Bashkiak i qytetit të Shkodrës, e ka nderuar mikun tim me çertifikatë mirënjohje. E donte shumë e nuk e hiqte nga goja, Xakja i Madh, vendlindjen e tij; Shkodrën Loce, prandaj i këndoi me aq pathos e dashuri, siç dinte ai.

Botimi i librit të dytë të “ Dinosaurët e fundit” është, në faktplotsimi i një amaneti që na la Xakja ynë. Më duhet të shpreh mirënjohje të thellë, për familjen e tij dhe për gjithë ata që krijuan mundësinë për të parë dritën e botimit kjo vepër madhore e tij.

Shoqata e Aviatorëve të Shqipërisë i ka akorduar” Çertifikatën e Mirënjohjes”. Mirë ka bërë dhe kjo është në nderin e saj e të gjithë komunitetit. Rizai e donte shumë aviacionin dhe fluturimin. Kur merrte penën e shkruante për aviatorët, Xakja fluturonte nga lumturia dhe i buronte muza.

Në cilësinë e mikut, shokut, mësuesit dhe nxënësit të tij, ndjej obligimin  për t’u përulur, përpara jush dhe kujtimit të Riza Xhevdet Lahit. Xaken e mirë, vërtet nuk e kemi më fizikisht mes nesh, por kujtimi i tij nuk tretet. Ai jeton e do të jetojë në zemrat e dashamirëve të tij e prej andej nuk ka forcë që ta nxjerrë.

• I paharruar qoftë kujtimi i tij, i ndritur!
• Të rrojnë e ta kujtojnë gjithë sa ka lënë pas!

Tiranë, më 16 tetor 2016.

Shkroi e lexoi Niazi Nelaj

Shënim. Veprimtaria përkujtimore, kushtuar ditëlindjes së eruditit Riza Xhevdet Lahi, u zhvillua në njërin nga ambientet e Bar – restorant “ Tafaj”, në Tiranë. Dikush tha: “ Një sallë e vogël, për një aktivitet si ky”. Konstatimi është i saktë, por nuk është salla e vogël; befasia qëndron në faktin se për të kujtuar Xaken me aq popullaritet, kishin ardhur mjaft dashamirë të tij; miq e shokë, nga radhët e ish aviatorëve, familjarë, bashkëqytetarë shkodranë, madje dhe miq nga Kosova. Dhe mendoni se nuk kemi të bëjmë me përvjetorin e parë të ndarjes së tij , nga jeta.  Ai do të rrojë e do të kujtohet për jetë, në zemrat e dashamirëve të tij. Trashëgimia letrare që ka lënë pas, e bën Xaken e talentuar, të pavdekshëm. ( N.N.)

Fëmijëria ime, nuk di përse më përcjell një kujtim të hershëm e të dhimbshëm, të cilin, sa herë e sjell ne mend, rrënqethem, i tëri. Kur isha ende i mitur, të moshuarit i doja shumë e ndihesha mirë kur ulesha pranë tyre. I vështroja në dritë të syrit e përpiqesha të përpija çdo fjalë që dilte nga goja e tyre. I besoja ato që thoshin e përpiqesha t’u ngjaja. Dajo Jaçen, të cilin e kisha nga rraca e tim eti, e doja dhe e respektoja shumë. Kisha çfarë të mësoja nga ai burrë fisnik, trim e i traditës. Lexo të plotë →

Të nderuar pjesëmarrës, në këtë ceremoni mortore. Prania juaj i bën nder këtij burri, nga i cili po ndahemi për jetë, por sejcili prej jush,  i bën nder,  në radhë të parë vetes. Në emër të Shoqatës së Aviatorëve  dhe shokëve të tij të afërt, ju shpreh mirenjohje dhe respekt të thellë! Humbjen e ndjejmë të gjithë. Atë e përjetojnë, në veçanti vajzat e tij si drita, bashkëshortja e rrallë  Dalëndyshja, të afërmit, miqtë e shokët e shumtë që bëri Zija Memi, gjat gjithë jetës aktive. Disa, në pamundësi të vinin, më porositën tju shpreh ngushëllime shokësh, familjes dhe të afërmve të tij.

Zijai u lind në Sasaj të rrethit të Srandës, në vitin 1940. Ai u rrit bonjak; buza e tij nuk e artikuloi dot fjalën baba. I ati I Zijait, Shyqua, doli partizan dhe  ra dëshmor i Atdheut, në luftën për liri. Jeta e Zijait mund të krahasohet me fluturimin e një zgalemi, në furtunë. Ai, kohët e fundit mori një plagë, të rëndë e të papritur, të cilën e pëtjetoi keq dhe iku nga kjo botë,  me kokën pas. Nëna labe, e rriti Zijanë dhe fëmijët e tjerë, me sakrifica të panumërta. Ajo, si trime e  burrëreshë e rrallë, u mëkoi pinjollëve të saj,  jo vetëm qumështin e gjirit  por dhe tipare të rralla njerëzore e atdhetarie. Trualli ku u rrit e u edukua Zijai ishte nga ata vende ku trimëria ka bërë folenë.

Pas shkollës së mesme, Zijai u bë pilot, në shkollën e aeronautikës , në Bashkimin Sovjetik e në Kinë. Ai, fillimisht shërbeu në Regjimentin e Rinasit, ku fluturoi përkrah e nën drejtimin e “divave” të aviacionit, si: Niko Hoxha; Kosta Neço Dede; Anastas Ngjela; Lulo Musai ( Spahaj); Gëzdar Veipi; Çobo Skënderi etj. Me shumë dëshirë e aftësi, Zijai u nësoi udhët e qiellit pilotëve cilësorë: Luto Sadikaj; Vangjel Koroveshi etj. Dashuria e tij për lundrimin  ajror e për avionin ishin të papara. Me shpirt të madh, e me përkushtim të rrallë, Zija Memi nuk iu nda kurrë planit të fluturimeve, por këmbëngulte e grindej me drejtuesit dhe me mjekun që të fluturonte, domosdo. Me tregues të lartë, Zijai përfundoi studimet në Degën e Filosofisë të Universitetit të Tiranës e u bë një edukator gojëmbël e shpirt mirë. Më tepër se fjala, Zijait i ngjiste shëmbulli, i cili i rrinte bukur në shtat. Me vullnet e këmbëngulje dhe me optimizëm u përball me sëmundjen e gjatë e të rëndë, por jeta ka disa limite e sot, po ndahemi prej tij, me hidhërim. Zija Memin nuk mund ta harrojnë vajzat që la pas; Kozeta dhe Albana; bashkëshortja  e rrallë Dallëndyshja, miqtë e shokët e tij dhe kushdo që e njohu atë  “ëngjëll”, në punë të përbashkët e kudo! Kemi çfarë ti kujtojmë e dimë përse të krenohemi me njerinë e mirë Zija Shyqo Memi. Ai ishte dhe mbeti model i thjeshtësisë dhe i humanizmit. Dashuria dhe respekti që kishte ai burrë, për njerëzit të emociononin e të bënin të skuqeshe.

Në nderim të figurës së tij të pastër, ju ftoj të mbajmë një minutë heshtje!

I paharruar qoftë kujtimi i tij; ti rrojnë ata që ka lënë pas!

Në Tiranë, më 6 qershor 2016

Shkroi Niazi Nelaj; shok i afert i Zija Memit

Urim pilotit të klasit të parë Çobo Skënderi, me rastin e ditëlindjes

Ditëlindjet; radhë-radhë;
Si shkumë e detit , mbi valë;
Kë të urojmë më parë?
Do ti kap , të gjithë, me radhë;
Preferoj një kokëbardhë;
Kokë bardhë e flokë rarë;
Pilot i klasit të parë.
Mos e vështroni nga shtati;
Është burrë nga Progonati;
Thonë: I ka rënë takati;
Mirë takati, po inati?
Nuk them dot: Ka rënë nga vakti;
Kërren vjersha – jetëgjati;
Na ka dhënë shkrime me vlerë;
Ndaj e kemi pranë, përherë;
I uroj : Jetë të gjatë;
Sa rrepet e progonatë!

Mirëdita, të gjithëve!

Ju përshëndes e ju uroj: “ Mirëseardhët, në këtë ndodhi të pandodhur!

Shumë shkrime janë bërë e njaft faqe letre janë nxirë, deri më sot. Shumica e tyre kanë qenë shkrime për vete, nëpërmjet të cilëve, autorët, janë rrekur të mbeten në histori nëpërmjet tyre. Libri që po na sjell Aleksandri është tjetër gjë. Ai, nuk shkruan për vete, dhe kjo është vlerë. Aleksandri pastë faqen e bardhë e juve u mbuloftë mirësia, që u bashkuat në këtë ndodhi dinjitoze. Lexo të plotë →

Urim pilotit të klasit të parë Çobo Skënderi, me rastin e ditëlindjes

Ditëlindjet; radhë-radhë;

Si shkumë e detit, mbi valë;

Kë të urojmë më parë?

Do ti kap, të gjithë, me radhë;

Preferoj një kokëbardhë;

Kokë bardhë e flokë rarë;

Pilot i klasit të parë.

Mos e vështroni nga shtati;

Është burrë nga Progonati;

Thonë: I ka rënë takati;

Mirë takati, po inati?

Nuk them dot: Ka rënë nga vakti;

Kërren vjersha – jetëgjati;

Na ka dhënë shkrime me vlerë;

Ndaj e kemi pranë, përherë;

I uroj: Jetë të gjatë;

Sa rrepet e progonatë!

Prolog

Atë ditë kur kaloi Vjosën, së bashku me skuadrën partizane, e doli malit, për liri, ishte fillimviti 1943. Hektori nuk i kishte mbushur të 14 vjeçët. Nëna e tij, Margarita, një grua e dhimbsur, me tipare burrërore, e ndoqi pas, djalin e dytë, me lutjen që ai të kthehej, në shtëpi, se partizanë, përpara tij kishte dalë vëllai i madh- Koçua dhe motra –Leonorë. Ajo, vetë ishte aktiviste e Lëvizjes Nacionalçlirimtare, në terren. Por, Hektori e kishte ndarë mendjen dhe vijoi udhën e të parëve; doli partizan e u bashkua me çlirimtarët.

Lexo të plotë →