Nuk qenka e lehte te shkruash. Ne vecanti,  kur shkruan per te tjere,  te cilet nuk jane ne jete dhe kur bashkekohesit e tyre „ kane ikur “. Kerkeses per te rrefyer ne nje material te shkruar  te verteten ( ate te vertete qe njeh autori ),  me te gjitha kerkesat ben te domosdoshme te kesh njohuri te sakta e te plota, ne fushen e letrave dhe ne shkenca te ndryshme.  Sidomos kerkohet njohje ne fushen e historise,  te psikologjise,  te jete gazetar e analist e ku ta di une se cfare.  Kush mendon se njeriut te letrave i mjafton vetem te nxije letrat e njerezit do ta lexojne,  pa gjetur ne shkrim ate qe u intereson,  le ta provojne.

Eshte i njohur fakti qe njeriu qe vendos te shkruaje dicka,  sidomos per dike,  me pare ben nje plan,  s’ka rendesi,  ne koke apo ne leter dhe,  udhes e pasuron apo e sakteson ate.

Ne nje shkrim,  kam ndeshur ne veshtiresi te paparashikuara.  Kjo nuk do te thote se ne shkrime te tjere,  te cilet,  pa tentuar te bej Belulin,  nuk kane qene te pakte.  Veshtiresia kryesore lidhej me faktin se ndodhia qe duhet te pershkruaja,  ka ngjare ne kohe te cilen nuk e kam perjetuar e me duhej te pyesja shume njerez,  nga ata qe kane qene te pranishem ne ate kohe.  Per fatin tim te keq,  bashkekohesit e  „heroit „  per te cilin vendosa te shkruaj jane ndare nga jeta ose kane marre dhene.

Pas shume perpjekjesh sigurova nje numer telefoni,  nepermjet nje miku,  i cili nuk e pati te lehte.  Me hipi gjaku ne koke dhe me inat plaku e me kokfortesi kalivacasi,  vendosa ti shkoja problemit deri ne fund.  Veshtiresive qe lidheshin me ceshtjet biografike,  te cilat,  aso kohe vrojtoheshin nepermjet vrimes te gjilperes,  i shtohej frika e njerezve ( bashkekohesve apo familjareve te tyre,  per te dale hapet e me identitetin e tyre).

Behet fjale per pilotin e talentuar,  te lindur per te fluturuar,  te viteve  ‚50 te shekullit te shkuar:  Agim Nuredin Spahiu,  te cilin,  brezi aktual dhe ai dicka me i lashte,  nuk e kane njohur apo per shkaqe te pajustifikuara,  nuk kane patur shansin as te degjojne per Te.  E kam thene dhe e pohoj serish,  me force e me bindje te thelle,  se Agim Spahiu,  ishte viktime e mbiemrit qe mbante,  pavaresisht se ne dejet e tij gelonte gjak i nje njeriu tejet te vendosur per te lene gjurme nderi ne te gjithe jeten e tij  –  rrjedhoje e formimit atdhetar qe kish.  Figura e pilotit Agim Nuredin Spahiu ishte komplekse.  Nje fizik i formuar;  nje shtat muskuloz;  nje mendim i qarte e i kulluar;  nje shok i dashur e besnik;  nje atdhetar i zjarrte;  nje futbollist e gjimnast i persosur;  nje pilot i talentuar;  „nje dashnor “ i rralle i ajrit e i avionit;  nje i lindur per te fluturuar;  nje familjar i rregullt e i dhimbsur etj.   I rritur ne nje shoqeri te paster e te shendoshe,  ne  Shkollen e Mesme Ushtarake „ Skenderbej “ dhe ne shkollen sovjetike te aviacionit, ne Borisoglebsk;  kur u titullua oficer e u diplomua pilot gjuajtes  – bombardues,  ne Regjimentin „ Peza „ te Qytetit „Stalin “;  ne cdo etape te jetes se tij ishte ne shoqerine e njerezve te cileve u rrihte zemra per popullin dhe per Shqiperine,  Agimi u ngjit ne nivele te larte,  te pilotit „ te elites “,  vlera te cilat nuk mund te lija te harroheshin apo te neperkembeshin.  Ai,  domosdoshmerisht duhet te zinte vendin qe i takonte ne Historine e Aviacionit tone dhe ne letrat e mija.  Ndaj m’u shtua deshira per te pasqyruar jeten e Atij  „heroi “ te panjohur sa duhet.

Ne vitet kur fluturonte Agim Nuredin Spahiu,  ne aeroplanet reaktive gjuajtes  –  bombardues,  kriteri i shpejtesise te aeroplanit ishte deri tek shpejtesia e zerit dhe Ai bente fluturime ajrore me aeroplane te tipit Mig – 15 te cilet ishin te teknologjive te para te aeroplaneve reaktive,  por teper i manovrueshem e i sigurte dhe qe te falte shume. Ama, duhet ditur se ne Kohen kur Regjimentin „ Peza “ te Qytetit  „Stalin “e komandonte „ Babai “ i Aviacionit Shqiptar –  Niko Selman Hoxha,  ky i fundit,  bazuar ne pastertine e teknikes se pilotimit dhe ne talentin e Agim Nuredin Spahiut e mbante Ate,  vazhdimisht pilot shoqerues dhe ulej, ne cift avionesh,  ne pisten e betonuar te ndertuar nga sovjetiket,  te aerodromit,  te Qytetit  „Stalin “,  vetem ne shoqerimin e Agimit.  Ne ate kohe,  ne Regjimentin „ Peza “,  i vetmi i kesaj natyre ne vendin tone,  efektivi  i numeronte me gishta fluturuesit.  Agimi ishte njeri syresh dhe nga me te miret.  Nese nuk pati ndonje karriere „ interesante “  ne aviacion,  kjo lidhet me ngarkesen politike qe i jepte mbiemri qe mbante „ heroi „ i ketij rrefimi –  Agim Nuredin Spahiu.  Lexuesi duhet te dije se Agimi,  nuk e hoqi uniformen e aviacionistit dhe kapelen me krahe shqiponje permbi edhe kur u perjashtua nga aviacioni,  si „ fajtor pa faj “.  Duke mesuar kete histori tragjike,  me rrjedhoja te pamerituara,  me hipi gjaku ne tru e vendosa ta beja publike kete ndodhi.  Mendoj,  se mjaftueshem e kam shtjelluar kete ndodhi makabre ne monografine kushtuar Atij talenti te rralle,  i cili,  i vjen rralle kesaj toke.

Ne radhe te pare,  me duhej te sqaroja lidhjen dhe ndikimin ne formimin e Agimit,  te xhaxhait te tij,  Bedriut dhe Ulusiut;  dy vellezerve te Nuredinit.  Me qellim qe te mesoja dicka te sakte,  per kete problem i shkrojta shokut tim te koheve te veshtira V.L.P,  i cili banon ne Gjirokaster dhe  ka njohuri te thella per aviacionin;  eshte me kulture e me reputacion ne qytet dhe eshte i besuari im.  E porosita shokun tim te shkonte ne kafenete e qytetit te Gjirokastres dhe te pyeste njerez te moshuar,  nga ata qe kishin dijeni per ceshtjen.  Pergjigja qe me erdhi,  ishte e shpejte dhe shterruese:  Bedri Spahiu,  vertet ishte lindur e ishte rritur ne trungun e Spahijve, ne lagjen „ Palorto “ te Gjirokastres,  por,  kur u be per martese,  hyri dhenderr brenda ne lagjen „ Manalat “ te ketij qyteti.  Pastaj;  ku donte te dinte Bedriu,  per niperit,  qofte dhe per Agimin,  i cili,  me pas u be dikushi ?  Ndikimi ne formimin e Agimit ishte inegzistent edhe ne veprimtarine e vellait te tyre  –  Ulusiut.  Ndikimi i tyre mbi „ heroin tone “ ishte fantazi,  ne mendjet e coroditura te puthadoreve te regjimit diktatorial.

Sigurova nje te dhene te nevojshme,  por vetem me nje te dhene nuk mund te shkruaj;  ajo nuk eshte e mjaftueshme,  prandaj i vazhdova qemtimet.  Nje dite ndodhesha ne kodrat e Liqenit Artificial te Tiranes.  Formova ne celular numerin qe me dha shoku im,  pa ditur se kush do te me dilte ne anen tjeter.  Abonenti ishte me sinjal te lire,  por nuk u pergjigj njeri,  perkundrazi,  sapo hapa gojen,  sinjali u mbyll.  Epo, ndodhi qe ndodhin rendom tek ne,  mendova.  I thashe djalit qe kisha prane te telefononte ne te njejtin numer,  me telefonin e tij qe mbante numer gjerman.  E njejta ndodhi.  Dyshova se dicka fshihej pas kesaj ndodhie.  Kur u ktheva ne banese,  i shkrojta ne mesenxher, nje gruaje qe banon ne Milano ( kisha te dhena se bashkeshortja e  Agimit dhe djali i tyre,  banojne ne Milano ) dhe qe ka ndikim ne ate qytet,  duke i dhene numerin e telefonit dhe disa kerkesa biografike.  Ne telefonaten e pare te saj,  nuk e ngriti asnjeri telefonin;  ne telefonaten e dyte,  ne anen tjeterte telefonit doli nje ze gruaje e cila u pergjigj,  me nje tekst interesant e befasues per miken time.  Ajo,  sapo mesoi se nje shqiptar interesohet per Spahinjte,  u pergjigj: “ Nuk ke per te mesuar asgje,  prej meje dhe prej djalit tim “! Mikja ime me njoftoi e une u detyrova ti kerkoj te falur vajzes te mikut tim,  te cilen e futa ne kete qorrsokak.

Hall i madh.  Kerkoja patjeter te dhena biografike.  U drejtova ne Arkivin e Shtetit e ne ate te Ushtrise,  natyrisht me njohje.  Pergjigja ishte e njejte: „ Nuk kemi te dhena;  dosjet jane zhdukur “!  Atehere iu drejtova  bashkise te Kryeqytetit,  e cila menaxhon varrezat publike.  Dija qe Agim Nuredin sPAHIU ESHTE VARROSUR NE VARREZAT pUBLIKE TE „ SHARRES “.  rRETH 10 JURISTE TE BUKURA TE CILAT MERRESHIN ME PROBLEME JO TE PUNES POR TE MEJKAPIT VETJAK,  KRYESISHT,   „ PRITNIN “ POPULLIN HALLEXHI,  NE RADHE.  mE TE PYETUR,  PERCAKTOVA SPORTTELIN QE ME PERKISTE.  gRUAJA MENAXHERE,  NUK ISHTE TEK VENDI.  m’U DESH TE PRISJA  GJATE.  mE SE FUNDI ERDHI BIONDJA SIMPATIKE TE CILES I QAVA HALLIN.  Dua nje varr  ne Sharre,  i thashe asaj.  “ Luaj vendit,  tha gruaja,  ti je i gjalle ! “ Sot,  vertet jam ne jete,  por nje dite nuk do te jem me,  prandaj dua te rezervoj nje vendvarrimi ”.  Pastaj i sqarova shkakun e vajtjes time,  ne ate sportel.  “ a KE TE BESH ME TE ?,  ISHTE PYETJA E SAJ.  jO!  I THASHE,  DUA TE SHKRUAJ PER tE,  PER SEVAP. aTEHERE,  BEJ NJE kerkese, drejtuar KESHILLIT BASHKIAk te tiranes dhe prit pergjigjen!  “ Prit gomar,  sa te mbije bar ” –  thashe me vete dhe, mbasi falenderova gruan e sjellshme e u largova.  E mbajta vrapin ne rrugen e „Durresit “,  atje ku dikur ka qene funerali. Per dreq,  atje ishin dy funerale:  njeri i shtetit e tjetri i privatit.  U ndodhen njerez me njerezillek,  ne te dy funeralet;  ata me orientuan e me drejtuan ku duhej. I hipa autobusit urban e sosa ne Sharre,  Ne zyren qe menaxhon varrezen publike,  gjeta DY NJEREZ TE MIRE;  NJE VAJZE E NJE BURRE.  bURRI  ME PYETI: „pO TA SHIKOSH , A E NJEH PERSONIN “? pO,  E NJOH,  GENJEVA UNE.  sHPRESOJA SE TEK KOKA E VARRIT TE TIJ DO TE GJEJA JO VETEM IDENTITETIN E aGIMIT,  POR DHE DO TA IDENTIFIKOJA NGA KAPELJA  E AVIATORIT,  TE CILEN NUK E HIQTE NGA KOKA.  bURRI ME SHOQEROI DHE UNE E GJETA ATE QE KERKOJA,  QE NE RRJESWHTIN E PARE.  nJE VARR I BRAKTISUR. e KISHIN MBULUAR GJEMBAT DHE FERRAT.  aNASH VENDIT TE SHENJTE DALLOHESHIN BRODURAT E KOHES SE SHKUAR.  u GEZOVA!  E FILMOVA e u largova,  duke falenderuar ate gruan dhe ate burrin qe me ndihmuan.  NE NJE RASt,  BERA ME DIJE VELLANE E aGIMIT,  I CILI BANON NE iTALI,  PREJ 28 VITESH. „ dO TA RREGULLONI ATE VARR,  APO TE MBLEDH PARA NGA AVIACIONISTET E TA BEJ UNE,  SI TE TJERET “,  I bERA MESAZH VELLAIT TE TIJ.  aI ME KTHEU PERGJIGJEN: “ dO TA BISEDOJ ME BASHKESHORTEN DHE ME TE BIRIN ”! nUK DI CFARE ESHTE BERE,  PER KETE PROBLEM ME VLERA MORALE,  POR JO VETEM.

mE KISHTE MBETUR pa “ shkrepur” “ FISHEKU I FUNDIT”.  u MENDOVA GJATE DHE ME RA NDERMEND SE AUTOKTON NGA LAGJA “ pALORTO ” E GJIROKASTRES ISHTE OFICERI I SIGURIMIT TE SHTETIT fEJZO dABULLA  (NDJESE PASTE ) TE CILIN E NJIHJA.  nJE DITE I VAJTA PRANE BANESES DHE E FTOVA PER KAFE. pRANOI.  e QERASA,  ME KAFE E ME NJE DOPIO RAKI. “jO DOPJO ” THA fEJZUA. lERE NE TAVOLINE I THASHE DHE E BERA ME DIJE PER QELLIMIN E VAJTJES TIME TEK aI.  bURRI ME BURRERI,  NISI TE QANTE DHE PA NISUR TE ME RREFENTE,  ME FALENDEROI QE KUJTOJ ATA QE NUK JANE NE JETE  PREJ KOHESH. e NJIHTE MIRE TRUNGUN E sPAHINJVE DHE VETE aGIMIN E PRINDERIT E TIJ,  fEJZO dABULLA.  aI FOL E UNE SHKRUAJ;  IA „ MOLA „ TE DHENAT QE ME DUHESHIN.  pYETA DHE TE TJERE E NISA SHKRIMIN.  pAS PERFUNDIMIT TE SHKRIMIT DHE POSTIMIT TE TIJ NE BLOGUN PERSONAL,  VERSHUAN FALENDERIMET,  NGA NJEREZ TE FISIT E TE FAMILJES,  MADJE DHE NGA BASHKESHORTJA E aGIMIT DHE NGA IBIRI QE JETOJNE NE iTALINE FQINJE.

uA RREFEVA KETE NDODHI,  JO PER TE RREFYER SA I ZOTI JAM POR PER TE BERE PUBLIKE TELASHET QE I DALIN PER PARA NJE KRIJUESI DHE veshtiresite per KAPERCIMIN E TYRE. Se mos eshte i vetmi rast.

   sHKRUAR NGA nIAZI xHEVIT nELAJ, NE tIRANE,  ME 10 MAJ 2022.