Mentori u lind në qytetin e Durrësit, më 5 mars, të vitit 1942, në një familje atdhetare, me traditë qytetarie. Prindërit, Kimete e Muharrem Rrugia, lindën e rritën 5 fëmjë, katër djem dhe një vajzë. Mentori ishte fëmija i parë. Mësimet shtatëvjeçare i mori në shkollën: “Kristaq Boshnjaku” të qytetit. Pastaj bëri 3 vite gjimnaz në shkollën “16 shtatori”, në qytetin e lindjes. Në çdo klasë, ai u shqua si nxënës i rregullt, me sjellje të mirë e me vullnet, për të mësuar. Familja tipike durrsake e tij, e ushqeu Mentorin me veti e virtyte njerëzore nga më të mirat. Kudo ku mësoi e punoi, durrsaku virtuoz la gjurmë si njeri i kulturuar, me edukatë të shëndoshë, serioz e me vullnet të fortë për të kërkuar e mësuar, gjithnjë duke marrë anën e së resë progresive. Babai i tij, Muharremi, ishte avokat me emër, i nderuar e i respektuar, në qytetin e Durrësit ku jetoi e punoi. Lexo të plotë →

Jam përfillur disa herë për të shkruar një monografi në nderim të njërit nga “yjet”e aviacionit shqiptar: Lulo Musai (Spahaj), por sa here e kam nisur shkrimin, diçka më ka prapsur dhe e kam nisur punën nga e para. Më në fund, vendosa e do ti qendroj premtimit që i bëra vetes. Ta dini se nuk është e lehtë të përjetësosh jetën dhe bëmat e atij njeriu me përmasa të jashtzakonshme. Ai nuk ishte vetëm një njeri i përsosur por dhe një pilot i talentuar. Në praktikën e punës kam pranuar si rregull të parë: Nuk e nis një shkrim, pa marrë më parë mendimet e shumë njerëzve që kanë qenë pranë tij apo, në rastin më të mirë, kur kanë punuar së bashku. Kështu veprova dhe kësaj here, paçka se pas kaq vjetësh nga ndarja prej tij. Lexo të plotë →

U lind në fshatin Kllojkë të Malsisë të Tiranës, më 12 prill të vitit 1939, në një familje fisnikësh autoktone, me tradita atdhetarie. Fëmijërinë e hereshme, Ademi e kaloi në fshatin e lindjes i cili dallohet per bukuritë natyrore dhe njerëzore e për atë klimë shëndetsjellëse. Pranë nënë Xhemiles dhe baba Mahmutit, Ademi i vogël, mes motrave e vëllezërve që e donin shumë, dhe të afërmve, të cilët e rrethuan me shumë dashuri e kujdes, u rrit, hodhi shtat, si lisat e trevës që e lindi e u bë një djalë i edukuar, i sjellshëm e me karakter të fortë. Në moshën kur duhej të arsimohej, u fut në shkollën unike të fshatit, ku përfshihej dhe arsimi fillor, ku u veçua, për sjellje shembullore dhe rezultate shumë të mira në mësime. Zoti i dha bukurinë fizike dhe tiparet gjithë nur. Familja dhe të afërmit i dhanë edukatën e shëndoshë. Shkolla, të cilën e kishte mjaft për zemër, i dha dituritë fillestare. Lexo të plotë →

Nuk e kam të lehtë të shkruaj për figurën komplekse, shumëdimensionëshe të Anastas Ngjelës, njërit nga protagonistët e aviacionit shqiptar, të mirit të pafat, i cili na iku aq shpejt e papritur. Jeta e heroit të këtij rrëfimi rrodhi e qetë, por shpejt u kthye në një tallaz, siç ndodh rëndom me racën e fluturuesve por u soll me të në mënyrë të padrejtë, duke shëmbur ato që ai ngriti me aq sakrifica e përkushtim. Lufta e klasave, e nxitur artificialisht dhe e zhvilluar me egërsi tek ne, shkaktoi mjaft prapësi e viktima të pafajshme. Njëra nga këto viktima u bë njeriu i mirë, ëngjëlli mbrojtës i të gjithëve, piloti bëmëmadh, burri e prindi i rrallë Anastas Ngjela. Mbi shpinën e tij, padrejtësisht ranë barrë të rënda, të cilat nuk i përkisnin atij njeriu i cili i kishte shokët të rrallë. Lexo të plotë →

Në shoqërinë tonë nuk kishte vetëm djem të rinj, por, në shumicë shoqërinë tonë e përbënin vajzat. Vajzat ruse, të cilat, në kushtet e krijuara pas Luftës së Dytë Botërore, ndiheshin me fat kur arrinin të lidheshin me djem, sidomos kur ata vinin nga vende të tjerë. Disa vajza, të cilat nuk arrinin të krijonin lidhje serioze e nuk martoheshin, plakeshin të vetmuara. Të tilla vajza të mbetura pa u martuar, në zhargonin e përditshëm, vendasit i thërrisnin “Baba”. Lexo të plotë →

Në qytetin e Batajskut, ku u vendosëm për të jetuar e për tu stërvitur u njohëm e u miqësuam me shumë njerëz, me të rritur e me të mitur të gjinive e profesioneve të ndryshëm. Në qytetin e garnizonit ku ishin përqëndruar objekte shkollore dhe socialkulturore, funksiononte një uzinë e nënëdheshme,  për të cilën kishim dëgjuar se ishte një uzinë mekanike, me profil aviacioni. Kaq dinim ne. Lexo të plotë →

Rrëfimin tim për heroin e këtij shkrimi do ta nis thjeshtë, siç ishte e tillë jeta e tij, e cila u soll ashpër me mikun tim të mirë. Guriu u lind në fshatin Armen të rrethit të Vlorës, më 25 mars të vitit 1939, në një familje tejet të farfër. Babai i Guriut, Demiri punonte yzmeqar, derë më derë, për të nxjerrë bukën e gojës për familjen e tij, me punën e argatit, në arat e bashkëfshatarëve. I martuar me Feruzenë, kujdestaren e asaj çikë ekonomie mjerane, xha Demiri pruri në jetë dy fëmijë: motrën – Tufane dhe Gurinë. Familja e Demir Merkaj, në Armen të Vlorës jetonte nëvarfëri të thellë. Lexo të plotë →

Pranvera e vitit 1961 na gjeti plotësisht të gatshëm për të nisur aksionin tonë më të rëndësishëm, atë të fluturimit. Në fund të fundit, ai ishte qëllimi kryesor e më i rëndësishmi i vajtjes tonë në Bashkimin Sovjetik. Kishim përfunduar përgatitjen teorike, në auditorë, ku kishim zbërthyer e sqaruar elementët e fluturimit, dhamë provimet, në të gjitha lëndët, kaluam dhe dy javë përgatitje në tokë, ku u njohëm me instruktorët e fluturimit dhe, së bashku me ata, detajuam më tej, teorikisht e në trenazhorë apo nëpërmjet imitimit të fluturimit, çdo veprim që duhet të kryejë piloti, në tokë e në ajër, në etapa e situata të ndryshme. Si ”Condito sine qua non”, para nisjes të fluturimeve, më 15 prill 1961 ishim hedhur me parashutë e tashmë ishim gati të nisnim fluturimet, në rreth, me instruktor, në kabinën e dytë. Lexo të plotë →